Over de gunstige effecten van muziek op een kindje zijn al boeken vol geschreven. Hoe muziek je hersenen helpt ontwikkelen, heeft te maken met hoe onze hersenen de complexiteit van muziek verwerken. De resultaten zijn dan ook duidelijk: muziek heeft een hele gunstige invloed op een mensen leven – en dat begint al vóór de geboorte.
Het begint al vroeg
Er is veel onderzoek gedaan naar het effect van muziek in de baarmoeder. Al vroeg in de ontwikkeling van de baby – tussen de zevende en negende week – ontstaat het gehoororgaan en rond de tiende week wordt de oorschelp gevormd. Vanaf de vijfde maand kan het kindje horen (en reageert zelfs op geluid). Muziek van buitenaf kan de foetus dus horen – maar het best reageert hij op de stem van de moeder. De longen, botten en organen van de moeder geven haar stem extra goed door en zo leert de ongeboren baby de stem van de moeder (her)kennen. Door voor je kindje te zingen wordt ook het eerste concept voor melodie en taal vastgelegd in de hersenen.
Wist je dat bij ons slaapliedje gratis een instrumentale versie zit om zelf voor (of met) je kindje te zingen?
Zing je liedjes voor je nieuwe broertje of zusje? Een baby kan dit zich na de geboorte herinneren.
Na de geboorte
Volgens onderzoekers van de Paris Descartes Universiteit tonen pasgeboren baby’s tekenen van herkenning als ze liedjes horen die ze ook in de buik van de moeder al eerder hebben gehoord. Baby’s van één maand oud werden meetbaar rustiger bij het horen van de muziek, verklaren de wetenschappers. Om dezelfde reden heeft ook de stem van de moeder een rustgevend effect op jonge kinderen. Zelfs op hersenscans van baby’s van vier maanden oud is te zien dat ze een melodie herkennen die ze tijdens de zwangerschap gehoord hebben.
Investeer in een rustige babytijd door veel in je zwangerschap te zingen en naar muziek te luisteren. Je kindje voelt zich dan net zo rustig en veilig als in de baarmoeder.
Hoe muziek je hersenen helpt ontwikkelen? Zingen en muziek maken is een instrument voor de ontwikkeling van jonge hersenen.
Kindertijd
Onze kindertijd zit vol met liedjes (voor het eten, voor het slapen, als iemand jarig is, bij spelletjes) en niet zonder reden. Omgaan met muziek en zelf zingen leert kinderen écht te luisteren; hun gehoor te gebruiken. Dit heeft een positieve invloed op hun taalontwikkeling en hun vermogen verschillende klanken te kunnen onderscheiden. Muzikaal getrainde hersenen zijn veel gevoeliger om emotie in een stem te herkennen. Hoe vroeger een kindje zich muzikaal ontwikkelt, hoe beter de hersenstam zich op emotie richt: een enorme stimulans van de emotionele intelligentie.
Muziekmaken
Het leren bespelen van een instrument gaat nog een stapje verder. Daarvoor moeten de twee hersenhelften goed met elkaar samenwerken. Er zijn verschillende redenen waarom nu juist het maken van muziek zo goed is voor je brein. Je traint je fijne motoriek met het bespelen van een instrument, je gehoor door geconcentreerd te luisteren, je zicht om noten te lezen en al die informatie wordt gelijktijdig door je hersenen verwerkt. Zo worden de verbindingen tussen verschillende hersengebieden aangemaakt en versterkt. Onderzoek wijst dan ook uit dan kinderen die muziekles hebben gehad, beter kunnen schakelen tussen taken, beter problemen kunnen oplossen en snel informatie kunnen verwerken.
Hoe muziek je hersenen helpt ontwikkelen? Zingen en muziek maken is een instrument voor de ontwikkeling van jonge hersenen.
Met een muziekinstrument leren bespelen werk je ook aan je doorzettingsvermogen.
Muziek als drug
Muziek heeft een diepgewortelde relatie met ons emotionele systeem. Als je muziek hoort die je raakt, maken je hersens dopamine aan. In onderzoeken is dit alleen eerder aangetoond bij het gebruik van drugs, bij eten en bij seks. Bij je favoriete muziek stijgt je dopamine niveau zo’n 6 to 9 procent. Bij één van de onderzochte proefpersonen zelfs 21 procent. Toch snappen wetenschappers nog niet precies waaróm dit gebeurt.
Wist je dat collega’s zelfs beter samenwerken als er muziek opstaat op de werkvloer?
Hoe muziek je hersenen helpt ontwikkelen
Neuropsycholoog Erik Scherder geeft in een kwartier een vurig college over hoe muziek je hersenen helpt ontwikkelen. Hij schreef er in 2017 het boek ‘Singing in the brain‘ over.
Er gebeuren wonderlijke dingen in je brein als je muziek luistert.
Latere leven
De effecten van een muzikale opvoeding lijken ook in je latere leven nog na te werken. Wetenschappers hebben onderzocht of er een verschil zit in het reactievermogen tussen muzikanten en niet-muzikanten. De muzikanten die tussen hun derde en tiende jaar waren begonnen met muziekles bleken inderdaad sneller te reageren dan de niet-muzikanten. “Hoe meer we weten over de invloed die muziek op heel basale zintuiglijke processen heeft, hoe meer we muzieklessen kunnen toepassen bij mensen met een langere reactietijd”, aldus een van de onderzoekers.
Goed om te weten: bier smaakt beter met een muziekje op de achtergrond.
Conclusie
Er lijken alleen maar voordelen te zitten aan een vroege kennismaking met muziek. Als (ongeboren) baby beginnen de effecten al en zeker in combinatie met muzieklessen zijn de gevolgen groot voor de ontwikkeling van de hersenen. Zing veel voor – en met – je kindje en moedig hem of haar om een gitaar, blokfluit of piano op te pakken. Het maakt niet uit wat – in alles zit muziek.
Bronnen:
Muziek tijdens de zwangerschap
Stimuleer je baby’s ontwikkeling prenataal
Baby’s herkennen liedjes uit baarmoeder
Mozart voor mammies
Wat muziek doet met kinderhersenen
De rol van muziek in de ontwikkeling van kinderen
De invloed van een liedje. Wat doet muziek met een mens?
Muziek zorgt voor aanmaak dopamine
Bespeel je een muziekinstrument? Dan is je reactietijd korter!