Steeds meer ouders lijken hun fantasie te buiten te gaan aan bijzondere babynamen als Servet of Qinoa. Toch kiezen op andere momenten ouders voor de wat meer gangbare namen als Bram of Julia. Hoe dat komt? Onbewust zien ouders een babynaam als investering.
“In toenemende mate kiezen ouders voor ongebruikelijke of unieke namen voor hun kinderen tijdens, of kort na, positieve trends in de sociale stemming,” vertelt Alan Hall. Hall is senior analyst bij het Socionomics Institute en mede auteur van het boek Socionomic Studies of Society and Culture. “Tijdens een negatieve trend, is het waarschijnlijker dat ouders kiezen voor gebruikelijkere namen.” Volgens hem kun je de sociale stemming die in een land heerst, het beste meten aan de hand van de beurzen in een land. Hij heeft ruim 70 jaar aan data vergeleken, waarbij hij de gegevens van de beurs heeft afgezet tegen de gegeven kindernamen.
De mate waarin ouders bijzondere namen geven, blijkt nauw samen te hangen met het gedrag op de beurs.
Effectenbeurs
Hij kwam er achter dat een aanzienlijke groei op de effectenbeurs overeenkwam met een stijging van het percentage van kinderen met minder voorkomende namen. Andersom klopt het ook; als er op de beurs sprake was van een dalende trend, kozen ouders weer voor ‘veilige’ namen, net zoals investeerders kiezen voor een veilige investering in moeilijke tijden. Ze zien dus de babynaam als investering. De gemiddelde ouder zal niet bewust de sociale stemming toetsen en bij een positieve uitkomst een creatieve naam kiezen. Maar volgens Hall ligt het wel voor de hand dat deze neiging een evolutionaire reden heeft; het menselijke verlangen om onze kinderen te zien ‘overleven en gedijen’.
Kuddedieren
Hall concludeert aan de hand van zijn onderzoek dat ouders kuddedieren zijn en dat zij zich laten beïnvloeden door wat anderen doen. Net als investeerders lift ze mee op trends. Dus wanneer een naam steeds populairder wordt, wordt de kans ook groter dat andere ouders ook zo’n naam kiezen.
Als het op het kiezen van een naam aankomt, zijn mensen kuddedieren volgens Hall.
Hype
Mensen zijn ook gevoelig voor hypes en rages. Of het nu gaat om spinners, flippo’s, loom-bandjes of Pokémon Go. Dit soort hypes worden heel snel populair, maar mensen verliezen ook weer snel hun interesse. Met sommige namen werkt het net zo en kun je dus ook zien als een rage. Bijvoorbeeld de naam Britney, deze naam had een hoge piek in het jaar 2000 met bijna 200 baby’s die Britney werden genoemd. De laatste jaren echter worden er nog maar een paar Britney’s per jaar geboren.
De Pokémon rage: gotta catch ’em all!
Consequenties
Als de vooruitzichten slechter worden, treedt er een ander mechanisme in werking. Volgens Hall hebben ouders dan onbewust het gevoel dat een ongebruikelijke naam van hun kind een buitenbeentje kunnen maken. De consequenties van een bijzondere naam kunnen dan negatief uitpakken. Een veilige keuze is dan een conservatieve naam; namen als Jan en Maria worden nog steeds honderden keren per jaar gegeven. “Als de vooruitzichten weer beter worden,” zegt Hall, “hebben ouders juist het idee dat een weinig voorkomende naam hun kinderen helpt om op te vallen.”